Myllesheem vertelt: publicaties uit de Neije Krant
Met ingang van deze maand( juli 2022) zal Stichting Myllesheem elke 4 weken een column in de Neije Krant plaatsen om de lezers te informeren over de historie van Mill. "Myllesheem vertelt" gaat over interessante wetenswaardigheden uit het toen en nu en koppelt het verleden aan het heden. Na publicatie in de Neije Krant wordt het na ruim een week tevens gepubliceerd op de website van Myllesheem en opgeslagen in ons archief
De eerste column zal in de Neije Krant van 22 juli 2022 verschijnen en draagt als titel De Kleine Prins. Het verhaal handelt over het woonhuis dat voorheen stond op het perceel Oranjeboomstraat waar nu nieuwe appartementen gebouwd worden.
Myllesheem wenst u veel leesplezier over al het moois wat Mill te bieden heeft, toen en nu!
Heemkundekring Myllesheem.
Columnist: Marja Verheijen.
De werkgroep Communicatie en PR.
Myllesheem vertelt - DE KLEINE PRINS .
foto van de kleine Prins. De opnamedatum van deze foto is onbekend.
Het kan u niet ontgaan zijn: er wordt volop gebouwd in het centrum van Mill. De toegangspoort tot het bescheiden winkelcentrum van Mill, De Oranjeboomstraat, is voor het vlot verlopen van de bouwwerkzaamheden zelfs afgesloten Op de driehoek tussen de Oranjeboomstraat en de Hoogstraat verrijst een appartementencomplex, dat zich verder uitbreidt naar de overzijde van de straat op het perceel, waar voorheen gemeenschapshuis Mariënweerd en de bibliotheek gevestigd waren.
Iedereen heeft over de nieuwbouw wel een mening: de ene vindt het te hoog de ander vindt het te dicht op de weg staan en een enkeling vindt beiden. Hoe dan ook: de gebogen voorgevel van het complex lijkt iedereen met open armen te verwelkomen en dat geeft toch een goed gevoel.
Het appartementencomplex heeft nog geen naam en Myllesheem zou "De Kleine Prins" zeer toepasselijk vinden. Dit in navolging van "De Groote Prins" de appartementen gelegen tussen de Hoogveldseweg en de Molenstraat.
Op deze percelen stonden namelijk voorheen 2 woonhuizen. De Groote Prins en De Kleine Prins genaamd. In 1851 kwamen beide panden na het overlijden van haar man Johannes Wilhelmus van Erp in handen van mevrouw Hermina van Hout. In 1875 gaven haar erfgenamen aan notariskantoor Kerstens de opdracht om beide huizen en omliggende gronden en opstallen openbaar te verkopen. Een krantenbericht zegt het volgende: Twee huizen met erven, schuur en tuin, genaamd de Groote en de Kleine Prins, beide gelegen nabij de Kerk te Mill , met bouw en weidland , dennebosch en heide. De Groote Prins is om zijn gunstige inrichting en ligging bijzonder geschikt tot uitoefening van winkel, herberg of enig ander bedrijf.
Grad van Hout, de vader van de oprichter van het latere bedrijf Van Hout, kocht beide panden. De Groote Prins werd door Grad omgebouwd tot een klompenmakerij . In 1863 werd De Kleine Prins verkocht aan herbergier Giezen , maar werd bewoond door Tinus van Kempen en het huis bleef als een kleine boerderij in gebruik. Zijn bijnaam was de Brandse Tinus, omdat hij bij brand met paard en wagen de brandspuit moest ophalen uit de opslag, die op de plek stond, waar nu de rotonde bij de Groote Prins is.
In 1961 verrijst er op de plek van De Kleine Prins een autogarage en het taxiverhuurbedrijf van Joep Theunissen. Vanaf 1972 zet Theo Reijnen uit Grave het garagebedrijf voort, waarna Herman Vlaar het in 1986 overneemt. Alle drie de eigenaars woonden boven het het bedrijf en na het beëindigen ervan in 2008 blijft de begane grond leegstaan en wordt de eerste etage verhuurd als appartement.
In het kader van het centrumplan werd het pand gesloopt en werd het perceel een parkeerplaats of incidenteel gebruikt, bijvoorbeeld voor de noodunits van de Rabobank en danstent tijdens de kermis. Jongeren van Yahoo (dagbesteding voor jeugd met een beperking) hebben de lelijke achtergebleven tuinmuur verfraaid met kunstig schilderwerk. Eindelijk is er na al die tijd besloten tot een definitieve bestemming en aan het eind van dit jaar ( 2022) zullen de eerste bewoners hun nieuwe onderkomen betrekken. Hopelijk zullen zij er met veel plezier wonen en er zich prinsheerlijk voelen. Sommigen van hen kunnen vanaf het balkon aan de voorgevel zich als een prins wanen tijdens de balkonscene en de inwoners van Mill toewuiven. En laten we hopen, dat ze deze column lezen en de rijke historie van hun nieuwe woonplek nog kunnen voelen. Myllesheem zal zeker pleiten voor "De Kleine Prins " als nieuwe straatnaam om zo het verleden in het heden te laten voortleven. Dit tot eerbetoon van dit mooie stukje cultureel erfgoed.
Heeft u nog verhalen over dit onderwerp , bent u een nazaat van één van de genoemde families of personen, bezit u nog foto's of documenten, dan hoort "Myllesheem vertelt" dat graag .
Info adres Myllesheem: info@myllesheem.nl
columnist Marja Verheijen
bron Myllesheem
werkgroep PR en Communicatie
Myllesheem vertelt "DE WITTE MOORS".
Hotel-Restaurant en Stalhouderij Jan Giesen anno 1930.
Elke stad of elk dorp heeft er wel eentje of zelfs meerdere: dat oude vervallen pand, dat door jarenlange leegstand zonder de liefdevolle verzorging van een bewoner of gebruiker probeert overeind te blijven. Vaak omheind met bouwhekken om het gebouw toch nog enige bescherming te bieden tegen vandalen. Al zijn aanzien van voorheen door de tand des tijds verloren en een bron van ergernis van omwonenden. Ook Mill heeft helaas enkele van dit soort overblijfselen van weleer, waaronder De Witte Moors. Het pand aan de Stationsstraat 40 biedt al lange tijd een troosteloze aanblik en wacht op het einde van zijn laatste levensfase. Het dak is na aantreffen van asbest gedeeltelijk gesloopt en de oude dakspanten proberen het eens zo statige gebouw nog bij elkaar te houden.
In 1880 werd het pand in opdracht van Jan Giesen gebouwd als stalhouderij voor de paard-en-wagens en als logement voor de reizigers, die op doorreis waren met de op 15 juli 1873 geopende spoorlijn van de NBDS, de Noord Brabantsch Duitsche Spoorweg Maatschappij.
Dit traject was een onderdeel van de belangrijke Oost-Westverbinding tussen Londen, Berlijn en Sint Petersburg. Dat klinkt toch heel deftig voor een plattelandsdorpje als Mill. Na 1950 werd dit zogenaamd Duits Lijntje niet meer voor personenvervoer gebruikt en vond er alleen nog transport van goederen plaats. In 1973 , na precies 100 jaar, kwam de spoorwegverbinding te vervallen en werd het een fiets en wandelpad.
Van 1880 tot 1925 was Jan Giesen de eigenaar van de Witte Moors en na zijn overlijden nam zijn zoon Sjef tot 1940 het etablissement over, waarna voor slechts 2 jaar diens zus Marie de uitbaatster van Hotel Giesen was. Vanaf 1942 nam haar zus Trees de zaken waar. zij was gehuwd met Sjang Moors uit Geleen en de naam Hotel Moors was geboren, de naam waaronder het nu nog steeds in de volksmond bekend staat, althans bij de iets oudere Millenaren.
Sjang Moors overleed in 1960 en toen Trees in 1961 een herseninfarct kreeg, was hun zoon René de opvolger. Hij verbleef echter met veel plezier in Australië, maar verruilde dit machtig land tot het dorpje Mill. Al snel werd het bedrijf, dat inmiddels een hotel, café en een restaurant herbergde, De Witte Moors genoemd vanwege de witte haardos van René.
Na zo'n lange geschiedenis zijn er natuurlijk ook een paar leuke anekdotes te vertellen. Zo had tandarts Remmen uit Wanroij in de jaren 60 op het podium in de zaal op woensdagmiddag spreekuur omdat Mill geen eigen tandarts had. En met de Millse kermis had René voor vermaak en vertier een groot Belgisch orgel besteld. Dit reusachtige geval paste echter niet door de deur en de enige oplossing was het wegzagen van het bovenlicht van de deur.
Veel verenigingen en clubs hadden Hotel Moors als vaste thuishonk voor hun bijeenkomsten en vergaderingen, zoals de Schietvereniging opgericht in 1965, de Wieler Club Mill buurtvereniging De Spoorkanters en natuurlijk de Duivenvereniging omdat René zelf ook duivenmelker was. Enkele van deze organisaties maakten veelvuldig gebruik van het clubhuis, dat speciaal op het terrein was opgericht.
Op 1 maart 1992 overlijdt de ongehuwde René Moors en daarmee stopt na 112 jaar het familiebedrijf. Geert Swartjes neemt het pand over en tot 2009 is Café Geert een begrip in Mill. Daarna breekt een onzekere periode aan met diverse opeenvolgende huurders en een ontmanteling van een hennepkwekerij in 2015. Het perceel en de bebouwing is inmiddels in handen geweest van diverse eigenaars, maar tot op heden is nog geen van de plannen daadwerkelijk gerealiseerd.
Dit alles heeft duidelijk zijn sporen achtergelaten, de gratie van weleer is niet meer, het verval heeft de overhand genomen en nog steeds is niet algemeen bekend welke fase het een zo monumentale pand nu zal ingaan. Laten we hopen, dat het snel in ere hersteld wordt in welke vorm dan ook en dat nieuwe bewoners of gebruikers net zo kleurrijk zullen zijn als gasten van toen en dat zij weer kleur mogen geven aan De Witte Moors!
Heeft u nog foto's of andere aandenken aan Hotel Moors, bent of kent u de genoemde families of heeft u nog een leuke anekdote dan hoort "Myllesheem vertelt" dat graag. U kunt mailen aan info@myllesheem.nl. Neem ook eens een kijkje op de site www.myllesheem.nl voor meer documentatiemateriaal omtrent De Witte Moors en eerdere columns van "Myllesheem vertelt"
Columnist Marja Verheijen.
Heemkundekring Myllesheem.
Werkgroep Communicatie PR.
Myllesheem vertelt " MARIËNWEERD . "
Gebouw Mariënweerd rond 1960.
Dat elk dorp of stad zijn eigen typische aanzicht heeft, is sterk afhankelijk van onder andere de geografische ligging, de economische status en de historische achtergrond. Deze factoren bepalen namelijk de bebouwing en de verdere infrastructuur van een dorpskern of een stadscentrum. Dat men vroeger veelal boerderijen in Mill aantrof en weinig statige herenhuizen en dat dit in bijvoorbeeld Nijmegen net andersom was, mag duidelijk zijn. Toch stond er in Mill ook een aantal monumentale panden. Men kan zich afvragen waarom de ene gemeente het wel gelukt is om deze getuigenissen van het verleden levend te houden en er een andere bestemming aan te geven en waarom in de andere gemeente er een beleid werd gevoerd, waardoor veel cultureel erfgoed ten prooi is gevallen aan de sloopkogel. Dit laatste gold ook voor het voormalig gemeenschapshuis Mariënweerd en zodoende verdient dit gebouw een plek in de reeks "Myllesheem vertelt".
In 1120 sticht de heilige Norbertus van Gennep, geboren in Xanten in Duitsland, de orde van de Norbertijnen, ook wel Witheren genoemd vanwege hun witte habijt. Norbertus stichtte in diverse Nederlandse en Belgische plaatsen een abdij, waaronder De abdij Mariënweerd in Beesd. Mylle(Mill) en Halle(Langenboom) waren dependances van deze abdij en de invloed van de kloosterorde was groot op de geschiedenis van ons dorp en in het bijzonder op de parochie. Zo behoorde Kapel Maria ten Hove toe aan abdij Mariënweerd.
Het pand dat later gemeenschaapshuis Mariënweerd werd, is in 1890 als gebouw met één bouwlaag gerealiseerd door boterkoopman, grossier en later steenfabrikant Jan van Lieshout. Jan van Lieshout hield zich bezig met het brouwen van bier en had voor het bewaren van het gerstnat een ijskelder gebouwd in de tuin. Deze is nog steeds zichtbaar in het plantsoen van het notariskantoor, waar bij de grote Amerikaanse eik de grond enigszins opgestuwd is. Er bestaat bij de gemeente het plan om deze koelkelder in 2023 te restaureren als de bouw van het nabij gelegen appartementencomplex voltooid is.
Na Jan van Lieshout volgden nog diverse bewoners, zoals notaris Kersten, in 1903 schoolhoofd Johan van Hoof en in 1908 grossier Reinier Verbruggen. In 1913 kocht dokter Arntz het pand, bouwde eden verdieping erop en nam het in gebruik als dokterspraktijk met woning en rijtuigstalling. Dokter Noordzij was de volgende bewoner en na hem huisvestte in 1952 dokter Gunneweg zich in het huis. Na zijn vertrek naar de Stationsstraat kocht de gemeente het pand om er een gemeenschapshuis te realiseren. Pastoor Maas was samen met De heer Antoon van Hout de grote initiator. Met financiële steun werd in 1960 het pand grondig verbouwd en werd het door minister Marga Klompe geopend. Toen kreeg het gemeenschapshuis de naam Mariënweerd, ontleend aan de abdij in Beesd.
Gemeenschapshuis Mariënweerd en de openbare bibliotheek ernaast werden in 2012 gesloopt . Gedurende 10 jaar heeft het terrein braak gelegen en nu bevindt het in aanbouw zijnde appartementencomplex zich in de afrondende bouwfase.
Gemeenschapshuis Mariënweerd was een plaats waar mensen elkaar ontmoetten en zodoende een grote rol speelde in de sociale structuren binnen Mill. Het was toen al een multifunctioneel centrum voor diverse doeleinde: dansschool, de missienaaikring, raadsvergaderingen, muziekschool, peuterspeelzaal en het kantoor van opbouwwerker Frans Keurentjes. Ook zijn er in de jaren rond 1967 één of meerdere klassen van de lagere meisjesschool gehuisvest geweest, die bij goed weer les kregen op het grote balkon en hun speelkwartier doorbrachten in de tuin. Beheerders van het buurthuis waren onder andere Jimmy Mulders, Tien Raaymakers, Theo Thoonen en Lies Bens, bij wie de koffie altijd klaar stond.
Het nieuwe appartementencomplex zal de naam Woonhof gaan dragen. Daar deze naam niets zegt over de bewogen geschiedenis van het terrein en deze algemene term in elk ander dorp toegepast zou kunnen worden, beijvert Stichting Myllesheem zich ervoor om dit complex Mariënhof te noemen. Op deze manier zal het verleden voortleven, want met de sloop van gemeenschapshuis Mariënweerd is een mooi monument heen gegaan. Een schrijnend voorbeeld van beleid, dat andere prioriteiten stelt dan het behouden van ons erfgoed. Als schrale troost zal de ijskelder in ere hersteld worden en is dit ondergronds bouwwerk nog het enige zichtbare overblijfsel van Mariënweerd, nou ja zichtbaar.
Heeft u nog foto's of andere aandenken aan Mariënweerd of heeft u de genoemde persoenen gekend dan hoort "Myllesheem vertelt "dat graag. U kunt mailen aan info@myllesheem.nl Neem ook eens een kijkje op de site;
www.myllesheem.nl voor meer documentatiemateriaal omtrent Mariënweerd en columns van "Myllesheem vertelt".
Draagt u Myllesheem een warm hart toe en wilt u de geschiedenis van Mill voortleven stem dan op Myllesheem op www.rabobank.nl/clubsupport. Wij zijn heel blij met uw stem!.
Columnist Marja Verheijen
Heemkundekring Myllesheem
Werkgroep Communicatie en PR.
Myllesheem vertelt : HET ZUSTERKLOOSTER ST.JOZEF
In het in 1989 gesloten Verdrag voor de Rechten van het Kind staat in artikel 28, dat alle kinderen ter wereld ongeacht ras, geslacht en geloof recht hebben op goed onderwijs. Dat dit wezenlijke recht in vele delen van de wereld nog steeds geschonden wordt, is niets nieuws.
Gelukkig was aan het eind van de 19e eeuw de situatie qua onderwijs in Mill er beter aan toe. Notaris August Ambrosius Verstraaten en zijn vrouw besloten zich in te zetten voor het opstarten van een klooster, waar katholiek onderwijs gegeven zou gaan worden aan de meisjes in Mill, hetgeen voor die tijd nog niet het geval was. Wel gaf het echtpaar al privé in hun huis aan enkele meisjes onderwijs. Pastoor Michiels was een groot voorstander van het plan en ook de bisschop van 's-Hertogenbosch Monseigneur Zwijsen gaf zijn goedkeuring.
De zoon van de notaris, Joseph Antonie Wilhelmus Verstraaten, deed op 29 december 1843 zijn intrede in het klooster van de Trappisten te Achel en hij werd op 17 april 1876 tot priester gewijd. Derhalve deed hij afstand van de erfenis, het ouderlijk huis en belendende grond.
Begin 1871 schonken notaris August Ambrosius Verstraaten en zijn echtgenote hun notarishuis met tuin en aangrenzend land aan de Zuster Franciscanessen in Oirschot. Pastoor Michiels, burgemeester Verstraaten ( neef van de notaris) en notaris Verstraaten zelf gingen naar het Franciscanessenklooster Nazareth in Gemert om het initiatief voor onderwijs aan meisjes in Mill te bespreken. De zusters reageerden erg enthousiast en zij wilden zich met liefde wijden aan het geven van onderwijs aan de Millse meisjes.
Het grote notarishuis bleek zeer geschikt volgens de zusters, maar er moest wel eerst een plek om te bidden gerealiseerd worden. Op 17 april 1871 begonnen twee zusters Franciscanessen uit Gemert een lagere school voor meisjes in 2 grote kamers van het herenhuis, waar zij onderwijs gaven in christelijke "lering" lezen, schrijven, rekenen, taal en "het vrouwelijk handwerken". Enkele weken later werd er nog een Zondagsschool geopend. Al snel breidde de school zich uit tot 16 zusters en omdat er geen geld vrijgemaakt kon worden om onderwijzers te betalen, was het Millse onderwijs afhankelijk van de liefdadigheid van de geestelijkheid. Er bestond in die tijd nog geen leerplicht en de kinderen bezochten vooral in de winter de school, omdat er in de zomer meegeholpen moest worden op de boerderij of met het oogsten van het land.
Pastoor Michiels was inmiddels overleden en in 1904 sprak zijn opvolger Pastoor Laffertée een vurige wens uit, namelijk het oprichten van een tehuis voor ouderen, het zogenaamde St. Jozefhuis. Zodoende namen de zusters ook de zorg voor de Millse bejaarden op zich.
Er werd ook nog een bewaarschool aan het bestaande pand gebouwd en in 1903 werd er een lagere meisjesschool met 6 lokalen gerealiseerd. In 1939 was de bouw van de kleuterschool klaar, waar de bovenverdieping een naaischool en tevens de huishoudschool waren gevestigd.
.jpg)
Nelly, Annie-Marie en Willy Sweens voor het schoolgebouw anno 1938.
Het klooster is tot 1964 voor de zorg van bejaarden en als meisjesschool in gebruik geweest. Menig inwoonster van Mill heeft er lager onderwijs genoten. De zusters verhuisden naar het nieuwe bejaarden huis Paus Johanneshove, waar zij tot 1986 nog hun leven hebben gewijd aan de bejaardenzorg.
Het pand heeft nog een aantal jaren gediend als tijdelijke woonruimte voor noodgevallen en in 1867 werd het hele complex gesloopt. Op deze plek in het centrum van Mill staan nu de Albert Heijn en het appartementencomplex aan de Markt met daaronder onder andere Jan Linders en boerderijwinkel Verdaasdonk. Het toeval wil, dat tijdens het schrijven van een stuk over het onderwijs in Mill, bekend werd gemaakt, dat het Merletcollege in Mill binnen enkele jaren opgeheven zal worden. Begonnen we dit verhaal met een bericht over de verrijking van het Millse onderwijs, we zullen het moeten sluiten met tegenovergesteld nieuws. De Millse jeugd zal in de toekomst elders hun schoolloopbaan moeten voortzetten, in Uden, Grave Cuijk of Boxmeer.
Heeft u nog foto's of andere aandenken aan het nonnenklooster/meisjesschool of heeft u de genoemde personen gekend dan hoort "Myllesheem vertelt" dat graag. U kunt mailen aan info@myllesheem.nl
Neem ook eens een kijkje op de site www.Myllesheem.nl voor meer documentatiemateriaal omtrent het nonnenklooster en de oude meisjesschool en meerder columns "Myllesheem vertelt"
Columnist Marja Verheijen
Heemkundekring Myllesheem
Werkgroep Communicatie en PR.