017--Pussele de erfenis van Sint Willibrordus Anno Domini 739
Pussele , de erfenis van Sint Willibrordus Anno Domini 739.
De historische werkgroep van Escharen Terug in de Tijd, een in bulletinvorm uitgegeven schriftuur, heeft goed werk gedaan en ons weer op het spoor gezet, om Pussele, het erfgoed van Sint Willibrord, nader te bekijken. Ook in het Willibrord jaar 1989 is er veel onderzoek gedaan naar en geschreven over deze bisschop en zijn klooster in Echternach. En niet minder is er geschreven over deze bisschop en het enorme goederenbezit, meestal in de vorm van landgoederen, welke deze missionaris in 739 aan het klooster naliet. Vroeger en ook nu nog, betekende grond macht en dat gold blijkbaar ook voor geloofsverkondigers.
Zo vertelt de historicus Arnoud-Jan Bijsterveld, binnenkort professor in Tilburg, dat de landgoederen, welke door Frankische edellieden, zoals ene graaf Ebroinus, aan Willibrord werden geschonken , meestal bestonden uit verschillende hoeven, dikwijls complete boerderijen. En wel zo compleet dat daarbij een aantal lijfeigenen, zogenaamde horigen, mee geschonken werden. Het is bekend, dat rond Den Bosch ooit zeven boerderijen, tegelijk met gemiddeld 25 horigen elk, werden weggeven. Die horigen bewerkten de gronden en stonden onder toezicht van een landgoedbeheerder, een zogenaamde meier. Verder hadden zij geen enkel recht.
Klooster in Echternach
Toen Willibrord hun heer werd, kregen zij het geleidelijk aan beter. Daar komt mogelijk ook de spreuk vandaan -onder de kromstaf is het goed leven-.
Bovenstaand kaartje ( erfgoed van Mylle) probeert aan te duiden, hoe een dergelijk bezit van van Willibrord er uitgezien kan hebben in onze contreien. We nemen dan aan, dat Pussele, genoemd in het door hemzelf geschreven calendarium, het landgoed is, dat in dit gebied ligt. In het onlangs uitgekomen bulletin van _-Escharen terug in de tijd- maakt men ook onderscheid tussen het Pussele van Echternach (oostelijk van de beek) en het 450 jaar latere Pisla van Marienweerdt, dat westelijk van de beek ligt. Dat met Pussele het gebied bij Mill is bedoeld, is ook af te leiden uit het feit, dat dit stuk land in de goederenlijst direct volgt op -apud Eischeren-, tevens een aantekening in genoemd calendarium.
Op het plattegrondje van Mill gaan we er even vanuit, dat de drie bouwhoven, die in de 15de eeuw al een naam droegen te weten Cokxbeecke, Scettert en Swaluwsteert tot deze schenking hebben behoord. In het oud-rechtelijk archief van Mill worden zij bij overdracht en plaatsbepaling ook steevast genoemd als het voormalig kloosterland. Anders, dan wanneer het gaat over gronden van Marienweerdt, die worden aangeduid als goederen van de abdij.
Het rechtelijk archief maakt dus ook hier duidelijk onderscheid. Na de vrede van Munster in 1648 wordt alle kerkelijk goed in een pot gedaan en geregistreerd als domeingoederen. Daarom had men in Mill, domeingronden liggen aan de weerszijden van de Domeinenstraat , Hoogveldseweg, Molenstraat en de Stationsstraat.
voormalige boerderij A. Hol aan de Domeinenstraat
Lange tijd zijn dit grote belemmeringen geweest voor de uitbreiding van de kom van Mill.
Tot zover Sint Willibrord en zijn landgoed Pussele rond anno 700. Over zijn rechtsopvolgers en de latere eigenaren van de drie boerderijen alsmede het landgoed Pisla 450 jaar later gaat het volgende relaas in deze serie genaamd Mill in het eerste millennium omstreeks Anno Domini 1000..