Myllesheem vertelt "150 jaar het Duits Lijntje"


MYLLESHEEM VERTELT: 150 JAAR HET DUITS LIJNTJE.

De spoorlijn tussen het Brabantse Boxtel en het Duitse Wesel in de deelstaat Noordrijn-Westfalen werd 150 jaar geleden officieel geopend op 15 juli 1873. Dit traject wordt het Duits Lijntje genoemd en in Duitsland spreekt men van de Boxteler Bahn en het was onderdeel van de spoorverbinding tussen Vlissingen en het Duitse achterland. Het spoor met stations in onder andere Goch, Schijndel, Veghel, Uden , Mill, Haps en Gennep was opgericht door de Noord-Brabantsch Duitsche Spoorweg Maatschappij (NBDS). De spoorbaan was van groot belang, want het was een belangrijke verbinding tussen West- en Oost Europa.

Station_Mill.jpg
Stationsgebouw Mill

Het Duits Lijntje had een lengte van 100 kilometer en de aanleg van spoorlijn, stationsgebouwen, toegangswegen en andere faciliteiten had in totaal ƒ 4.500.000,00 gekost. Naast het vervoer van goederen en vele passagiers maakten ook koninklijke reizigers gebruik van dit traject De Kroonprins van Duitsland was één van de vooraanstaande passanten, als hij zijn tante Queen Victoria in Londen met een bezoek wilde vereren. Ook de Prince of Wales genoot van de prachtige treinreis, wanneer hij op visite ging naar de Tsaar in Petrograd. De burgemeester van Mill werd steeds in kennis gesteld, als een hooggeplaatst persoon het station in zijn dorp aandeed. De heer Kerstens uit Mill was de president-commissaris van de NBDS en de Duitse Rijkskanselier Otto von Bismarck zal in 1874 raar opgekeken hebben, dat de trein in Mill stopte om slechts één man uit te laten stappen, die verder zijn weg lopend door de velden vervolgde. Mill voer er dan ook wel bij, want er werd grond verkocht aan de spoorwegmaatschappij en Mill nam ook deel in het kapitaal van de onderneming. Er werd een goed berijdbare weg aangelegd (Stationsstraat) richting het station en door de aanleg van de spoorweg werd het centrum verplaatst van het oude kerkhof (nu Acaciahof) naar het huidige centrum. Ook particulieren namen initiatieven om de vruchten te plukken van het komen en gaan van de vele reizigers. Hendrik van der Linden, meester timmerman en aannemer bouwde in 1874 tegenover het station een bedrijf met café en hij verrichte ook werkzaamheden voor de NBDS. Dit pand Spoorstraat 30 3n 30a, werd later de smederij en werkplaats van de familie Verbruggen en is nu in gebruik als woonhuis. Ook Jan Giesen bouwde in 1880 bij het station een koffiehuis met logement en een koetshuis. Van hieruit vertrok men met koetsen en huifkarren naar de omliggende dorpen van Mill. Dit pand met een rijke historie is onlangs gesloopt en maakt plaats voor appartementen. Rond 1900 reden er wel zo'n 40 treinen per dag, waaronder ook bedevaartgangers naar Kevelaer, waarvoor een retourtje ƒ 0,91 kostte.
Toen in mei 1910 Koning Edward VII te overlijden kwam, was het een komen en gaan van keizers, koningen en staatslieden, die in Londen de begrafenis wilden bijwonen. Vaak zal de gewone dorpsbewoner niet geweten hebben, dat er regelmatig voorname personen van adellijk bloed bij het station stopten en een glimp opvingen van het dagelijkse dorpsleven.
In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit en kwam er een plots einde aan alle bedrijvigheid en in 1922 werd de NBDS failliet verklaard. Er werden sarcastische grappen gemaakt, zoals "Niets Beroerder Dan Schuld". De Nederlandsche Spoorwegen nam het traject over.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het Duits Lijntje door de Duitse soldaten gebruikt voor vervoer van oorlogsmateriaal. Ook werd er in die jaren veel gesmokkeld door reizigers, waardoor de spoorlijn de bijnamen "Botertrein" of "Speklijn" kreeg.

Op 10 mei 1940 lieten lieten de Nederlandse militairen de Panzerzug bij het Defensiekanaal dor het plaatsen van de zogenoemde asperges ontsporen, nadat deze eerder door de Nederlandse verdediging was gedrongen. Na de bevrijding kwam het personenvervoer over het traject maar langzaam op gang, omdat inmiddels de bus en de auto steeds meer zijn intrede hadden gedaan.
Op 1 augustus 1950 werden er dan ook geen reizigers meer vervoerd en in 1972 passeerde de laatste goederentrein. Alleen op 21 augustus 1962 organiseerde de Zegelvereniging voor de Millse kinderen een treinreisje naar Harderwijk en in 1972 maakte de LEUT-express tijdens de Millse Carnaval nog een laatste ritje.
Heden ten dage, 150 jaar na de oprichting, zijn er in de natuur nog veel sporen zichtbaar van het Duits Lijntje in de vorm van spoordijken of langwerpige groenstroken en hebben veel aanliggende dorpen cultuurhistorische monumenten geplaatst ter nagedachtenis aan deze spoorlijn met een rijke geschiedenis.

Bron:
Heemkundekring Mill-Henk van de Weem
Columnist Marja Verheijen
De werkgroep Communicatie en PR

menu

  • Myllesheem vertelt: publicaties uit de Neije Krant
  • Plagen en Tegenslagen door Geurt Franzen.
  • Kasteel Aldendriel inclusief fotoreportage
  • Verslag ontspoorde Duitse pantsertrein
  • Gemeente Mill en St. Hubert: de geschiedenis in vogelvlucht
  • De geschiedenis van de Princepeel inclusief fotoreportage
  • Kasteel Tongelaar inclusief fotoreportage
  • De Kerk in Mill door de eeuwen heen.
  • Het gilde van St. Catharina
  • "Wie de geschiedenis kent, leeft dubbel"
  • De Acaciahof
  • Ergens, waar in Nederland ; door A.H. de Bekker
  • De Kerk van de Heilige Willibrordus te Mill
  • Orgelbouwer Arent van Lampeler Mill
  • Het Patronaat in Mill
  • De erfenis van Graaf Ebroinus AD 721?
  • Pussele de erfenis van Sint Willibrordus Anno Domini 739
  • Mill in het eerste milennium omstreeks AD 1000
  • Mill en de Joncfrouen en Heeren van Kuyc tot 1400
  • De Millse samenleving omstreeks de 14e eeuw
  • Van Mylle tot Mill, rond d'n Moelendicke Ad 1600
  • Predikanten en Roomsche Paepen Ad 1600
  • Over Roomsche en Calvijnsche kasteelheren in de 16e eeuw
  • Over krijtende Heeren en morrend Volk, 17 e eeuw.
  • Dominees tempel en het kapelleke van de gelovigen ad 1715
  • Het Kapelleke, de gelovigen en de wraeke anno 1715
  • Over de wonderen van de bedevaarten in de 16e en 17e eeuw.
  • Over Grande Routes en Snaphanen in de Roomsche Capelle
  • Over de gezworenen, de borgen en de nasleep anno 1715
  • Over doop- en trouwboeken, hoog bezoek en prelaten 17 eeuw
  • Van Kerkepad, Pastoors en Paepsche stoutigheden 17-18de eeuw
  • Van de Hof Pisla, de Abdij, Stericdijcke en de schuur uit 1667
  • Kapel Onze Lieve Vrouw ten Hove
  • Feestgids uitgegeven bij het 70 jarig bestaan van de zangvereniging AMPHION-VONDEL te Mill
  • Bakhuizen in Mill en daarbuiten
  • Gevelsteen kasteel Tongelaar
  • Myllesheem vertelt "Het leegpompen van De Wiel"
  • Een historische wandeling door het jaar 1939
  • Het landhuis in de Stationsstraat 15 in Mill
  • Een vakantiedag met veel spannende herinneringen
  • Gedenkschrift Bierbrouwerij Het Anker-Mill
  • Onthulling namen appartementengebouwen
  • Myllesheem vertelt "Mijn Opa Henricus Johannes Spanjers"
  • Myllesheem vertelt "Heeft Mill toch een Romeins verleden?"
  • Echo der Meerheide, door M. v.d. Heijden
  • Middelbaar Onderwijs Mill
  • Vrouwen, door M. v.d. Heijden
  • Myllesheem vertelt "Gij zult gaan en gij zult wederkeren"
  • Myllesheem vertelt "Unnen aorigen tied deel I"
  • Myllesheem vertelt "Unnen aorigen tied deel II"
  • Myllesheem vertelt "Het Landhuis in de Stationsstraat Deel 1"
  • Frans Klerkx
  • Myllesheem vertelt "Het Landhuis in de Stationsstraat Deel 2"
  • Myllesheem vertelt "Het Landhuis in de Stationsstraat Deel 3"
  • Notities uit het gemeentelijk archief van Mill
  • Myllesheem vertelt "De Belevenissen van een politieman"
  • Strafrechtgeschiedenis van het Land van Cuijk periode 1588-1811
  • Mill al 649 jaar onafhankelijk
  • Myllesheem vertelt "Een jubileum van een pastoor"
  • Myllesheem vertelt "Toen de trein 10 minuten te laat uit Mill vertrok"
  • Myllesheem vertelt "150 jaar het Duits Lijntje"
  • Myllesheem vertelt " De Kajotterskeet "
  • Mill, "Monument voor Nederlandse Militairen"
  • Als de Kerstklokken luiden door M. v.d. Heijden
  • 't is jaren geleden, maar waar gebeurd door M. v.d. Heijden
  • In het heden ligt het verleden, in het nu wat worden zal door M. v.d. Heijden
  • Myllesheem vertelt " een wielerbaan in Mill "